Zespół policystycznych jajników – czym jest i jak go leczyć?

Zespół policystycznych jajników, inaczej PCOS lub androgenizn jajnikowy to jedno z najczęściej występujących zaburzeń hormonalnych u kobiet. Wiele kobiet dowiaduje się o nim w momencie zauważenia u siebie kłopotów z zajściem w ciążę. Jak dokładnie objawia się PCOS i jakie są obecnie dostępne metody leczenia?

Zespół policystycznych jajników – czym jest?

PCOS to choroba dotykająca nawet do 20% kobiet w wieku rozrodczym. Stanowi zaburzenie endokrynologiczne. Charakteryzuje się nieprawidłowym obrazem jajników w badaniu USG. Narządy te nie funkcjonują u osoby chorej prawidłowo. Powstają w nich liczne pęcherzyki, w których dojrzewa komórka jajowa, jednak zamiast uwolnić komórkę, obumierają one i zmieniają się w torbiele. Nie dochodzi więc do owulacji, a pacjentka ma trudności z zajściem w ciążę. Jedną z przyczyn zespołu policystycznych jajników jest nadmiar androgenów, czyli męskich hormonów płciowych w organizmie. Z tego względu chorobie często towarzyszy nadmierne owłosienie ciała czy też łysienie androgenowe.

Objawy, które powinny zaniepokoić

Zespół wielotorbielowatych jajników może mieć różny przebieg kliniczny. Z tego względu bardzo trudno jest wskazać objaw charakterystyczny tylko dla tej jednostki chorobowej, które nie dają żadnych wątpliwości co do stanu zdrowia pacjentki. Można jednak wymienić pewną grupę symptomów, które mogą wskazywać na PCOS i powinny skłonić do wizyty u lekarza.

Typowe objawy, które towarzyszą zespołowi policystycznych jajników, to:

• Nieregularne cykle miesiączkowe lub przerwy pomiędzy krwawieniami dłuższe niż 3 miesiące
• Trądzik lub łojotok skóry
• Trudności z zajściem w ciążę lub jej donoszeniem
• Nadmierne owłosienie typu męskiego
• Łysienie androgenowe
• Wzrost masy mięśniowej, zmiana sylwetki na bardziej męską
• Potwierdzony badaniami podwyższony poziom męskich hormonów płciowych
• Występowanie cykli bezowulacyjnych

Około połowy pacjentek dotyczy również problem otyłości, a niektóre skarżą się również na ból miednicy spowodowany uciskiem powiększonych jajników. Większość objawów PCOS można przypisać do różnych chorób, jednak warto zweryfikować tę kwestię u specjalisty.

Diagnoza i leczenie zespołu policystycznych jajników – gdzie się udać?

Lekarzem, który najczęściej informuje pacjentki o podejrzeniu zespołu policystycznych jajników, jest ginekolog. Wynika to z faktu, że to do niego ufają się zwykle kobiety mające problem z płodnością oraz cierpiące na zaburzenia miesiączkowania. Ginekologowi też najłatwiej zauważyć nieprawidłowości w obrazie USG jajników. Tak naprawdę jednak przy diagnozie PCOS powinno współpracować ze sobą kilku specjalistów – ginekolog, endokrynolog, a także internista. Diagnostyka oprócz zebrania wywiadu od pacjentki obejmuje również badania takie jak USG czy oznaczenie poziomu hormonów we krwi. Terapia u kobiet z PCOS obejmuje przede wszystkim zmianę trybu życia na zdrowszy, a u kobiet, które nie planują ciąży, stosuje się również czasem dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne. Panie planujące macierzyństwo poddawane są zaś indukcji owulacji. Najlepsze efekty daje pozostawanie pacjentek pod opieką interdyscyplinarnego zespołu składającego się z ginekologa, endokrynologa, a także internisty i dietetyka. Takie postępowanie umożliwia sukces w zwalczaniu objawów, a także odzyskanie radości życia i spełnienie marzenia o rodzicielstwie.